Dożywocie, służebność mieszkania !?

Dla większości moich klientów to w zasadzie jedno i to samo …

A jadnak tak nie jest !

Niestety błędne zrozumienie, niesie za sobą doniosłe skutki prawne.

Z reguły problem pojawia się przy okazji, kiedy planujemypodarować nieruchomość, wktórej obecnie zamieszkujemy.

Niejednokrotnie mamy obawy czy na stare lata nie pozostaniemy bez dachu nad głową.

Życie jak wiadomo pisze różne scenariusze …

Warto w sposób formalny zabezpieczyć swoje prawa do tego, aby móc do końca życia korzystać z mieszkania niezależnie od tego, kto będzie wprzyszłości właścicielem nieruchomości.

A jak to zrobić ?

Opcje są dwie – umowa o dożywocie lub ustanowienie służebności mieszkania.

No jest oczywiście jeszcze trzecia – zaufanie, że obdarowany nie „wyrzuci” nas z domu.

A jak jest z tym zaufaniem to wiadomo! dlatego zalecam kierowanie się zasadą ” ograniczonego” zaufania :),nawet – a może w szczególności – w relacjach z najbliższymi 🙂

Przyjrzyjmy się zatem o co chodzi !

UMOWA DOŻYWOCIA to umowa, w której właściciel nieruchomości zobowiązuje się przenieść jej własność na nabywcę, w zamian za co nabywca zobowiązuje się zapewnić dożywotnie utrzymanie zbywcy, ewentualnie osobie bliskiej zbywcy nieruchomości.

Umowa dożywocia skutkuje przeniesieniem własności nieruchomości, dlatego musi być zawarta w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności.

Zakres i rodzaj dożywotnich świadczeń strony ustalają w umowie.

świadczenia, do których zobowiązany jest nabywca nieruchomości.

• obowiązek traktowania dożywotnika jako domownika,
• dostarczanie wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału,
• zapewnienie odpowiedniej pomocy i pielęgnowanie w chorobie,
• sprawić własnym kosztem pogrzeb odpowiadający miejscowym zwyczajom.

Funkcją dożywocia jest więc zaspokojenie potrzeb osobistych uprawnionego. Dożywocie ma zatem charakter alimentacyjny.Umowę dożywocia należy odróżnić od służebności mieszkania.

Czym różni się służebność mieszkania od umowy dożywocia?

Służebność taką należy odróżnić od praw wynikających z umowy dożywocia.

Służebność mieszkania polega na możliwości zapewnienia uprawnionemu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych w określonym lokalu mieszkalnym. Służebność mieszkania stanowi element prawa dożywocia.

Służebność mieszkania to nic innego jak prawo do ?zamieszkiwania?, a więc zajmowania oznaczonego pomieszczenia mieszkalnego dla schronienia, wypoczynku, snu, przyrządzania posiłków, dokonywania czynności higieny osobistej, zaspokajania potrzeb kulturalnych itp.

Nie ma tu natomiast obowiązku zapewnienia utrzymania, dostarczania wyżywienia, zapewnienia pomocy w chorobie.

Służebność mieszkania to wyłącznie bezpłatne dostarczenie mieszkania, bez pokrywania innych kosztów. Nieodpłatność wiąże się jedynie z brakiem konieczności opłacania czynszu na rzecz właściciela nieruchomości.

Uwaga :

Mający służebność mieszkania może przyjąć na mieszkanie małżonka i dzieci małoletnie. Inne osoby może przyjąć tylko wtedy, gdy są przez niego utrzymywane albo potrzebne przy prowadzeniu gospodarstwa domowego. Dzieci przyjęte jako małoletnie mogą pozostać w mieszkaniu także po uzyskaniu pełnoletności (wyrok SN z 5 kwietnia 1985 r., III CRN 71/85, LexisNexis nr 309265, MoP 2007, nr 6, s. 321).